Қоршаған ортаның барлық объектілері өз қасиеттерімен сипатталады. Қасиет –
бұл объектінің (құбылыстың, процестің) бір жағы, ол оның айырмашылығын немесе
басқа объектілермен ортақтығын анықтайды және оның оларға деген қатынастарында
байқалады. Әр түрлі қасиеттерді сандық анықтау үшін «шама» ұғымы енгізіледі.
Батырлар жыры - ќазақ ауыз әдебиетінің өте ертеден келе жатқан күрделі
саласының бірі. Батырлар жыры
бір ғасырдың ғана жемісі емес.Ол халықтың ертедегі тұрмыс-тіршілігіне,тарихына,қоғамдық
өміріне байланысты туып, солармен бірге жасасқан.Сондықтан
да батырлар жыры өзінің қалыптасып,даму
процесінде көптеген өзгерістерге ұшыраған.
XIX ғасырда батырлар жыры жазылып ала бастады.
Бақытжан Қаратаев- халқымыздың бостандығы мен ұлттық тәуелсіздігі, оның
жарқын болашағы үшін аянбай күрескен ұлы даланың дарынды перзенті. Бар ғұмырын
халқының мүддесі үшін сарп еткен ол өмірінің соңында болашақ ұрпақ үшін туған
халқының басынан өткерген тарихын жазып, артына мол мұра қалдырды.
Наурыз -
әлем халықтары арасындағы ежелгі және жылдың жаңаруын алғаш әйгілеп, адамзатқа
дәстүрлеген бірден бір әуелгі мереке. Бұл дәстүрдің аталуы мен «наурыз» сөзінің
таралу аумағына қарағанда, оның адамзаттық жыл мерекесі екенін мойындауға тура
келеді.
Қазақ
тілі өз тарихында аса күрделі ахуалды кешуде. Тілдік орта барған сайын тарылып,
қолдану сапасы құлдырай түсуде. Бұл құжат Қазақстан Республикасының мемлекеттік
тілі болып табылатын қазақ тілін дамыту саласына қатысты үстіртін сараптамалық
баян болып табылады. Мақсат - бейресми көзқарас ретіндегі бұл құжатты қоғамдық
орта назарына салу арқылы мемлекеттік тілді дамыту үдерісіне оңды ықпал ету.
Әрбір мұсылман жұма күнінің фазилеті
мен ерекшелігін біліп сезінгені дұрыс . Жұма күні – күндердің ең абзалыәрі мұсылмандардың мейрамы болып есептелінеді
. Сонымен қатар бұл күні жұма намазы оқылады . Егер мұсылман бұл күнді және
жұма намазды қадірлеп , әдептерін ұстансаАллаһ оның сауабын арттырып , күніларын кешіреді . Бұл күнде бір сәт бар
.
Қазақстан аймағында көлемі жағынан ең ірі ортағасырлық қала Отырар болып
табылады. Зерттеу жұмысында Отырардың ортағасырдағы тарихы аңыз әңгімелер,
жазба және археологиялық деректер негізінде қарастырылады. Отырар-Фараб иелігінің тарихи географиясы,
елді мекендері, керуен жолдарының бағыттары, Отырардың ерте
ортағасырдағы, ортағасырдың орта беліндегі, кейінгі ортағасырдағы археологиялық
белгілері жазба мәліметтермен, аңыздармен салыстырыла отырып, әр кезеңдегі
саяси тарихы, қолөнері,
егіншілік пен ирригациясы, сауда-саттығы, мәдениет пен наным-сенімдері
сипатталады.
Қазіргі кездеҚазақстанРеспубликасының
алдындатәуелсіздігін баянды ету, ол
үшін экономикасын дамыту міндеті тұр. Президентіміздің1997 жылғықазан айындағы "Қазақстан – 2030” деген халыққа арналғанЖолдауындабұл міндеттер айқын тұжырымдалған.Осындайжауаптыдакүрделі міндеттердітабысты орындап
шығу жолындаадамзат тарихындағы саяси –
экономикалық қуатты мемлекеттердің құрылуы, нәтижелібилік құруы мәселелерін жете зерттеп,олардың үлгісінен тағлым алудыңмаңызы зор
Байсерке ішіндегіДулаттаншыққанәйгіліӨтегенбатырдан өрбиді.Байсеркенің әкесі Қылыш он саусағынан өнері төгілген
ісмер,өлмес өнердін парқын білетін,сері көніл сергек жан болса керек.осындай
дәстүрлі өнері бар ортада өскен Байсеркенің домбырашылык қабілеті жас
кезінен-ақ Төңірегін тәнті
еткен.ол ертегі жырларды әсіресе ән-күйді ішкен асын жерге қойып тыңдайды
екен
Ақселеу Сланұлы Сейдімбеков бұрыны Жезқазған,
қазіргі Қарағанды облысы, Жаңаарқа ауданына қарасты «Дружба» совхозына 1942
жылы дүниеге келген. 1962 жылдан 1968 жылға дейін Киров атындағы Қазақ
мемлекеттік университетінде оқып журналистика факультетің бітіріп шыққан.
«Лениншіл жас» газетінде меншікті тілші, мұнан әрі «Социалистік Қазақстан»
газетінде әдебиет және өнер бөлімінің болған.
Қазақ елініњоқу мен өнерді үйренуініњ
аса қажет екенін насихаттап,халық тарихына, ел-жұрттыњ тұрмыс жаѓдайына
баса назар аударѓан , сонымен бірге арѓы- бергі хандарымыздыңөмірбаянына үњіліп,
бізге шама-шарқыншажеткізген зиялы
ақындарымыздыњ бірі – ШәдіЖәњгірұлы.Ақын
1855 жылы Оњтүстік Қазақстан облысыныњ Созақ жерінде д‰ниеге
келген
Көшпелі
өмір-салттағы этностың қоғамдық-әлеуметтік құрылымы міндетті түрде ру-тайпалық
жүйеге негізделеді. Бұл – өмірлік қажеттіліктен туындаған заңдылық. Тек
әулеттік ұжымдасу, рулық жарасу, тайпалық ұйысу арқылы ғана көшпелі өмір-салтты
баянды етіп, оның шапағатын көруге болады.
Орталық процессор барлық,
есептеу және информация өңдеу істерін орындайды. Бір интегралдық схемадан
тұратын процессор микропроцессор деп аталады. Күрделі машиналарда процессор
бір-бірімен өзара байланысты бірнеше интегралдық схемалар жиынынан тұрады.
ХУІ-ғасырда өмір сүргентүріктің көрнекті ақыны Көроғылышайқас кезіндеқолына сазын (қобызын,М.Ә) алып, атқа мініп,
қалың қолдың алдына шығып өлең-жырларымен қайрат берген, сарбаздарды шайқасқа
бастап, ұраншы болған. ХУІ-ғасырдажорық
жыршысы Доспамбет, ХУІІ-ғасырда Марғасқа, ХУІІІ-ғасырда Ақтамберді, Тәтіқара,
Үмбетей, ХІХ-ғасырда Махамбетқолына домбырасын
алып, сарбаздарды көтеріліске үндеген.Мұндайжорықшы жыраулардың дәстүрін кешегі екінші дүниежүзілік соғыста қазақ
түркілеріМәскеу түбінде Бауыржан
Момышұлы, Жамбыл Жабайұлы жалғастырды.
Қазақстан мемлекеттік тәуелсіздігін алған соң алдына қиын,
бірақ өмірлік маңызды міндет қойылды. Ол - өзінің Қарулы Күштерін құру еді.1991 жылы 25 қазанда Қазақстан Президентінің Жарлығымен Қазақ
КСР-ң мемлекеттік қорғаныс комитеті құрылды. Кейіннен республиканың қорғаныс
мәселелерін толық түрде дербес шешуге көшуіне байланысты, ол Қазақстан
Республикасының Қорғаныс министрлігі болып қайта құрылды. Тәуелсіз
республиканың заңдық құқықтарының негіздеріне және де Тәуелсіз мемлекеттер
достығына қатысушы мемлекеттер арасындағы қол жеткен келісімдерге байланысты
1992 жылдың 7-мамырында Президенттің Жарлығы шықты.
Шығайұлы Есім хан (1628-1645) – Қазақ хандығының ханы,
Шығай ханның баласы, атақты Тәуекел ханның туған інісі. Есім хан туралы халық
жадында сақталған аңыз -әңгімелер, дастан-жырлар көп. Оны халқы «Еңсегей бойлы
ер Есім» деп ардақтайды
Шоқан Уалиханов: "Абылай хан заманы – қазақ
батырларының дәуірі” деген ұлы сөзін тегін айпаса керек. Оның сыртында Абылай
дәуірі жоңғарлар мен қазақтардың сұрапыл шайқастарына толы болды. Не бір
батырлар шықты. Соның бірі – біз сөз өткелі отырған Ер Жәнібек батыр.
ӘЛ ХОРЕЗМИ
(783–850). Толық есімі – Әбу Абдаллах (немесе Абу Жаббар) Мұхаммед ибн Мұса Әл
Хорезми. Адамзат өркениетінің дамуына және қалыптасуны өлшеусіз үлес қосқан,
көне өркениеттер тағылымының тал бесіктерінің бірі Ежелгі Хорезм еліндегі Хиуа
қаласында дүниеге келген. Ол - әйгілі «Шығыстың жеті жұлдызының» бірі, әлемдік
қазіргі алгебра ғылымының негізін салушы ретінде белгілі.
Татар-монғол тайпаларының саяси жағынан басын
біріктіріп, монғол феодалдық мемлекетінің негізін салушы Темучин болды. Ол 1155
жылы ірі ноян Есугей баһадүр отбасында туылған. Темучин ер жете келе қол астына
монғолдың барлық тайпаларын біріктіреді. 1206 жылы көктемде Онан өзені
жағасында Темучинді жақтаушы монғол ақсүйектерінің құрылтайы болып оны
Шыңғысхан деген атпен монғол ұлысының әміршісі етіп жариялайды
Курстық жұмыста тауарлы – материалдық есепке алу
мәселелері қарастырылған . Тауарды өндіру мен жеткізуде бір қалыптылық жоқ
жағдайда үзіліссіз қызметті қамтамасыз ету үшін өндіріс мекемелері мен
кәсіпорында қажеті тауарқорлары болуы
қажет. Тауар қорлары – бұл соңғы тұтынушыға сатылған кезге дейінгі нарықтағы
қоғамдық өнімнің бөлігі.
XVI ғасырдың 90-жылдарынан XVII ғасырдың басына
дейінгі Қазақ хандығының тарихы Шығайдың Абдаллахқа өтіп кетуі, Тәуекелдің одан
қалуы, қазақ сұлтандары қатысқан 1588-жылғы Ташкент көтерілісі, 1594-1595 жылдардағы
Тәуекел Түркістанды, Ташкентті, Ферғананы, Самарқандты басып алған кездегі
соғыс оқиғалары сияқты деректермен белгілі. Бұл аймақтардың Қазақ хандығы
құрамына қосылуының тарихи маңызы зор болды, бір тарихи кезеңнің екіншісімен
алмасуын көрсетті.
Қазақстанға
Сталин жендеті Голощекин келгенше Алаш қозғалысы, Алаш орда өкіметі оның
серкелері туралы әредік обьективті пікірлер де айтылып отырды. Бұл ретте Ахмет
Байтұрсыновтың өмірі мен қоғамдық-шығармашылық қызметі туралы М.Дулатов очеркі
мен М.Әуезов мақаласын, Мағжан Жұмабаевтың ұлы ақындық сырын ашқан Ж.Аймауытов
эссесінің салмағы мен құны, ғылыми және танымдық мәні бүгінде бір мысқал
төмендеген жоқ.
Әз-Тәуке хан немесе Мұхамед Батырхан деп те аталады,
Салқам Жәңгір атанған Жәңгір ханның ұлы. Тәуке хан тұсында Қазақ хандығы саяси
жағынан нығайған және бір орталыққа бағынған үлкен мемлекет болды. Оны Тәуке
ханның үш жүзге және Қырғыз бен Қарақалпаққа билігі жүргенінен де көреміз. Оны
Тәке хан тұсында Сыр бойында Қазақтың 32 қаласы болғанынан да көріге болады.
Қысқы Ордасын Тәуке Хан Түркістан қаласына орналастырды.
Ал біздің халқымызда атамекенді ардақтау
сезімі өте терең деп ойлаймын. халқымыздың басынан қандай қиын кезеңдер өткенде
де ата-бабаларымыз елімізді сыртқы жаудан қорғай білген. Өз елі үшін жанын да,
барын да аямаған. Халқымыздың осы бір қасиеті жанымызға ана сүтімен тарап, ана
тілімен дарып, ақ нанымен бекуі тиіс. Өйткені Отан біз үшін оттан да
ыстық
Тілдегі сөздерді түрлі семантика -құрылымдық топтарға жіктеу теориясының тіл
білімінің тарихын айқындауда өзіндік орны бар. Мұнда сөз таптарын сөздерінің
құрылымдық -семантикалық немесе лексика
– грамматикалық топтары деп топшылайда да, олар бір – бірінен білдіретін
мағыналары мен морфологиялық белгілері, сөзжасамдық және сөзөзгерімдік
қасиеттері, сөйлемдегі синтаксистік қызметі жағынан ажыратылады.
Исламият алып
елдердің, мәселен Әмәуи (661-750), Аббаси (751-1258), Селжүк (1040-1157), Осман
(1299-1922) патшалықтары сықылды әлемдiк мемлекеттердің ресми дiнi болған
дәуiрде, азат етiлген немесе олжаланған өңiрлердiң тұрғындарын жаппай дiнге
енгiзу яки мұсылман болуға зорлау уақиғалары байқалмайды. Әуелi,
ғайримұслимдерді мұсылмандандыру туралы қажеттiлiк һәм мемлекеттік саясат
болмаған секілді. Бодандар мен қамқорлыққа (вассал) алынған елдерге толық
еркiндiк берiлген.
Бойына талай сыр бүккен бұл қазанды бабалардың
көзі деп, қолымен ұстап көруге әркім-ақ құмар. Кесенені салдырған Көреген Әмір
Темір тапсырысымен бұл қазан 1399 жылы 25-маусымда, ( хижр. 801 жыл, 20-шәуәл)
Түркістан қаласының батысында, 27 шақырым жерде орналасқан Қарнақ елді
мекенінде, сирек кездесетін асыл металдардың қоспасынан құйылған. Салмағы екі
тонна, сыйымдылығы үш мың литр.
Біз Қазақстан Республикасы
аталатын дәстүрі терең, бағдары жаңа қоғамның бар мүмкіндігін экономикалық,
мәдени-рухани дамуға жұмсап келеміз. ҚР Президенті Н.Ә.Назарбаев айтқандай,
«Өткеннің өнегесі – бүгінгінің баға жетпес байлығы». Біз бүгінгі ұлттық
дамуымызға, Алаш құндылықтарына да осындай көзқараспен қараймыз. Біз рухани
дүниеміздің мән-мағынасын жарқын тарихымыздың айрықша оқиғаларымен,
тұлғаларымен сабақтастықта зерделейміз. Әрине, әр нәрсе өздігінен жүзеге аса
қалмайды, бабалар тағылымын бүгінге жеткізуші, ең бірінші кезекте – білімді де
отаншыл зиялы қауым.
